Drodzy Bracia i Siostry!
Z pokutnym znakiem popiołu na głowie, z wiarą i nadzieją rozpoczynamy doroczną pielgrzymkę
Wielkiego Postu. Kościół, matka i nauczycielka, zaprasza nas do przygotowania naszych serc i
otwarcia się na Bożą łaskę, abyśmy mogli z wielką radością świętować paschalny triumf
Chrystusa Pana nad grzechem i śmiercią, jak wołał św. Paweł: „Zwycięstwo pochłonęło śmierć.
Gdzież jest, o śmierci twoje zwycięstwo? Gdzież jest, o śmierci, twój oścień?” (
1 Kor 15, 54-55).
Istotnie, Jezus Chrystus, umarły i zmartwychwstały, jest centrum naszej wiary i gwarantem naszej
nadziei na spełnienie wielkiej obietnicy Ojca, która już się urzeczywistniła w Nim, Jego
umiłowanym Synu: obietnicy życia wiecznego (por.
J 10, 28; 17, 3) [1] .
W tym Wielkim Poście, ubogaconym łaską Roku Jubileuszowego, chciałbym zaproponować wam
kilka refleksji na temat znaczenia
wspólnego podążania w nadziei, i odkrywanie wezwań do
nawrócenia, które Boże miłosierdzie kieruje do nas wszystkich, jako do osób oraz jako do
wspólnoty.
Przede wszystkim,
podążać. Jubileuszowe hasło „Pielgrzymi nadziei” przywodzi na myśl długą
drogę ludu Izraela do Ziemi Obiecanej, opisaną w Księdze Wyjścia: trudną drogę od niewoli ku
wolności, upragnioną i wytyczaną przez Pana, który miłuje swój lud i jest mu zawsze wierny. Nie
możemy zaś wspominać biblijnego
exodusu, nie myśląc o wielu braciach i siostrach, którzy dziś
uciekają przed nędzą i przemocą, i idą w poszukiwaniu lepszego życia dla siebie i swoich bliskich.
Tu, pojawia się pierwsze wezwanie do nawrócenia, ponieważ wszyscy jesteśmy pielgrzymami w
życiu, ale każdy z nas może zapytać siebie: na ile pozwalam, żeby ten stan rzeczy stał się dla
mnie wyzwaniem? Czy naprawdę jestem w drodze, czy jestem raczej sparaliżowany, statyczny,
pełen lęku i beznadziei, lub wygodnie ułożony w mojej strefie komfortu? Czy szukam dróg
wyzwolenia z sytuacji grzechu i braku godności? Dobrym ćwiczeniem wielkopostnym byłoby
skonfrontowanie się z konkretną rzeczywistością jakiegoś migranta lub pielgrzyma i przyzwolenie,
by nas to zaangażowało, aby odkryć, czego Bóg od nas oczekuje, abyśmy byli lepszymi
wędrowcami do domu Ojca. To jest dobry „egzamin” dla wędrowcy.
Po drugie, odbywajmy tę podróż
razem. Podążanie razem –bycie „synodalnymi” – to jest
powołanie Kościoła [2]. Chrześcijanie są wezwani do pokonywania drogi wspólnie, nigdy jako
samotni podróżnicy. Duch Święty pobudza nas do wychodzenia poza samych siebie, aby iść ku
Bogu oraz ku braciom i siostrom, a nigdy do zamykania się w sobie [3]. Podążać razem to znaczy
być „tkaczami” jedności, zaczynając od wspólnej godności dzieci Bożych (por.
Ga 3, 26-28). To
znaczy iść do przodu ramię w ramię, nie depcząc ani nie górując nad innymi, bez wyniszczającej
zazdrości czy hipokryzji, bez pozwalania na to, by ktokolwiek pozostawał w tyle lub czuł się
wykluczony. Idźmy w tym samym kierunku, do tego samego celu, z miłością i cierpliwością
słuchając siebie nawzajem.
W tym Wielkim Poście Bóg wzywa nas do zweryfikowania, czy w naszym życiu, w naszych
rodzinach, w miejscach, w których pracujemy, we wspólnotach parafialnych lub zakonnych,
jesteśmy zdolni do kroczenia z innymi, do słuchania, do przezwyciężania pokusy zakorzeniania
się w swojej autoreferencyjności i dbania wyłącznie o własne potrzeby. Zapytajmy siebie przed
Panem, czy jesteśmy w stanie pracować razem jako biskupi, kapłani, osoby konsekrowane i
świeccy, w służbie Królestwa Bożego? Czy zachowujemy postawę gościnności, z konkretnymi
gestami, wobec tych, którzy się do nas zwracają, i do tych, którzy są daleko? Czy sprawiamy, że
ludzie czują się częścią wspólnoty, czy też trzymamy ich na marginesie [4]. To jest drugie
wezwanie: nawrócenie do synodalności.
Po trzecie, wyruszmy razem w tę drogę w
nadziei na spełnienie się obietnicy. Niech
nadzieja,
która nie zawodzi (por.
Rz 5, 5), centralne przesłanie tego Jubileuszu [5], będzie dla nas
perspektywą wielkopostnej drogi ku paschalnemu zwycięstwu. Jak uczył nas Papież Benedykt XVI
w encyklice
Spe salvi: „Istota ludzka potrzebuje miłości bezwarunkowej. Potrzebuje tej pewności,
dzięki której może powiedzieć: «Ani śmierć, ani życie, ani aniołowie, ani Zwierzchności, ani rzeczy
teraźniejsze, ani przyszłe, ani Moce, ani co [jest] wysoko, ani co głęboko, ani jakiekolwiek inne
stworzenie nie zdoła nas odłączyć od miłości Boga, która jest w Jezusie Chrystusie, Panu naszym
( Rz 8, 38-39)»” [6]. Jezus, nasza miłość i nasza nadzieja, zmartwychwstał [7], żyje i króluje w
chwale. Śmierć została przemieniona w zwycięstwo i tu tkwi wiara i wielka nadzieja chrześcijan: w
zmartwychwstaniu Chrystusa!
Oto trzecie wezwanie do nawrócenia: wezwanie do nadziei, do zaufania Bogu i Jego wielkiej
obietnicy, życia wiecznego. Musimy zadać sobie pytanie: czy mam w sobie przekonanie, że Bóg
przebacza moje grzechy? A może zachowuję się tak, jakbym mógł zbawić się sam? Czy pragnę
zbawienia i wzywam Bożej pomocy, aby go dostąpić? Czy konkretnie żyję nadzieją, która pomaga
mi odczytywać wydarzenia historii i pobudza mnie do zaangażowania się na rzecz
sprawiedliwości, braterstwa, troski o wspólny dom, dbając o to, by nikt nie został pozostawiony
samemu sobie?
2
Siostry i bracia, dzięki miłości Boga w Jezusie Chrystusie, jesteśmy zachowani w nadziei, która
nie zawodzi (por.
Rz 5, 5). Nadzieja jest pewną i niezachwianą „kotwicą duszy” [8]. W niej Kościół
modli się, aby „wszyscy ludzie zostali zbawieni” (
1 Tm 2, 4) i oczekuje na zjednoczenie w chwale
nieba z Chrystusem, swoim oblubieńcem. Św. Teresa od Jezusa wyraziła to w ten sposób: „Ufaj
więc, (duszo moja), ufaj, bo nie znasz dnia ani godziny. Czuwaj pilnie, wszystko szybko przemija,
choć twoja tęsknota wątpliwym czyni to, co jest pewne, i czas krótki – długim” (
Wołania duszy do
Boga, 15, 3) [9].
Niech Dziewica Maryja, Matka Nadziei, wstawia się za nami i towarzyszy nam w wielkopostnej
drodze.
Rzym, u Świętego Jana na Lateranie, dnia 6 lutego 2025 roku, we wspomnienie św. Pawła Miki i
Towarzyszy, męczenników.
FRANCISZEK
_____________________________________
[1] Por. Enc.
Dilexit nos (24 października 2024), 220.
[2] Por.
Homilia podczas Mszy św. z okazji kanonizacji Jana Chrzciciela Scalabriniego i
Artemiusza Zattiego, 9 października 2022 r.
[3] Por.
tamże.
[4] Por.
tamże.
[5] Por. Bulla
Spes non confundit, 1.
[6] Enc.
Spe salvi (30 listopada 2007), 26.
[7] Por. Sekwencja Niedzieli Wielkanocnej.
[8] Por.
Katechizm Kościoła Katolickiego, n. 1820.
[9] Tamże, n. 1821.
3
Copyright © Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice Vaticana
4